PYTANIE Czy Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 6 września 2001 r. w sprawie trybu i kryteriów przyznawania nagród dla nauczycieli za ich osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze jest wciąż obowiązujące? Czy były zmiany – jeśli tak to jakie i gdzie należy ich szukać? ODPOWIEDŹ Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 6 września 2001 r. w sprawie trybu i kryteriów przyznawania nagród dla nauczycieli za ich osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze (DzU z 2001 r., Nr 101, poz. 1093) weszło w życie 5 października 2001 r. i jest nadal obowiązujące. Zmieniono natomiast art. 49 ust. 2 i 3 Karty Nauczyciela (Ustawą z dnia 25 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty, ustawy – Karta Nauczyciela oraz ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich). Regulacje zawarte w rozporządzeniu z dnia 6 września 2001 r. dotyczą trybu i kryteriów przyznawania nauczycielom nagród za osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze ze specjalnego funduszu nagród wyodrębnionego w: budżetach wojewodów (nagrody kuratora oświaty), budżecie ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania (nagrody ministra edukacji narodowej I i II stopnia). Nagrody przyznaje się corocznie do dnia 14 października z okazji Dnia Edukacji Narodowej. W szczególnym wypadku nagroda ministra może zostać przyznana również w innym terminie. Podstawowym warunkiem uzyskania nagrody Ministra lub kuratora oświaty, jest posiadanie przez nauczyciela co najmniej dwuletniego stażu pracy, wyróżniającej oceny pracy pedagogicznej oraz spełnienie odpowiednio co najmniej 5 z następujących kryteriów: 1) w zakresie pracy dydaktyczno-wychowawczej: a) osiąga dobre wyniki w nauczaniu potwierdzone w sprawdzianach i egzaminach uczniów, przeprowadzanych przez okręgowe komisje egzaminacyjne, b) podejmuje działalność innowacyjną w zakresie wdrażania nowatorskich metod nauczania i wychowania, opracowywania autorskich programów i publikacji, c) osiąga dobre wyniki w nauczaniu, potwierdzone zakwalifikowaniem uczniów do udziału w zawodach II stopnia (okręgowych) lub III stopnia (centralnych) ogólnopolskich olimpiad przedmiotowych, zajęciem przez uczniów (zespół uczniów) I–III miejsca w konkursach, zawodach, przeglądach i festiwalach wojewódzkich i ogólnopolskich, d) posiada udokumentowane osiągnięcia w pracy z uczniami uzdolnionymi lub z uczniami mającymi trudności w nauce, e) przygotowuje i wzorowo organizuje uroczystości szkolne lub środowiskowe, takie jak: nadanie szkole lub placówce imienia, wręczenie sztandaru, dni patrona szkoły lub placówki, f) prowadzi znaczącą działalność wychowawczą w klasie, szkole lub placówce przez organizowanie wycieczek, udział uczniów w spektaklach teatralnych, koncertach, wystawach i spotkaniach, g) organizuje imprezy kulturalne, sportowe, rekreacyjne i wypoczynkowe, h) prawidłowo organizuje i prowadzi letni lub zimowy wypoczynek dla dzieci i młodzieży, i) osiąga dobre wyniki w pracy resocjalizacyjnej z uczniami, 2) w zakresie pracy opiekuńczej: a) zapewnia pomoc i opiekę uczniom lub wychowankom będącym w trudnej sytuacji materialnej lub życiowej, pochodzącym z rodzin ubogich lub patologicznych, b) prowadzi działalność mającą na celu zapobieganie i zwalczanie przejawów patologii społecznej wśród dzieci i młodzieży, w szczególności narkomanii i alkoholizmu, c) organizuje współpracę szkoły lub placówki z jednostkami systemu ochrony zdrowia. Policją, organizacjami i stowarzyszeniami oraz rodzicami w zakresie zapobiegania i usuwania przejawów patologii społecznej i niedostosowania społecznego dzieci i młodzieży, d) organizuje udział rodziców w życiu szkoły lub placówki, rozwija formy współdziałania szkoły lub placówki z rodzicami, 3) w zakresie działalności pozaszkolnej, polegającej na: a) udziale w zorganizowanych formach doskonalenia zawodowego, b) udzielaniu aktywnej pomocy w adaptacji zawodowej nauczycieli podejmujących pracę w zawodzie nauczyciela. Wysokość nagród ministra jest ustalana corocznie. Natomiast nagroda kuratora oświaty nie może przekroczyć wysokości nagrody ministra II stopnia. O przyznanie nauczycielowi nagrody ministra wnioskuje dyrektor szkoły, a dyrektorowi – organ prowadzący. Wnioski te są następnie przekazywane do kuratora oświaty, który je zatwierdza po zasięgnięciu opinii powołanej przez siebie komisji nagród. Natomiast wnioski o nagrodę kuratora oświaty są opiniowane przez rady pedagogiczne. Co zmieniło się w Karcie Nauczyciela od 1 stycznia 2009 r. w zakresie nagród dla nauczycieli? Zmieniono art. 49 ust. 2 i 3, zgodnie z którym tworzy się specjalny fundusz na nagrody dla nauczycieli za ich osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze, ust. 2: Organy prowadzące szkoły ustalają kryteria i tryb przyznawania nagród dla nauczycieli za ich osiągnięcia w zakresie pracy dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej, w tym realizacji zadań związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę, oraz realizacji innych zadań statutowych szkoły, (…) uwzględniając w szczególności sposób podziału środków na nagrody organów prowadzących szkoły i dyrektorów szkół, tryb zgłaszania kandydatów do nagród oraz zasadę, że nagroda może być przyznana nauczycielowi po przepracowaniu w szkole co najmniej roku; ust. 3: Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, kryteria i tryb przyznawania nagród dla nauczycieli za ich osiągnięcia w zakresie pracy dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej, w tym realizacji zadań związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę, oraz realizacji innych zadań statutowych szkoły, (…) uwzględniając w szczególności tryb zgłaszania kandydatów do nagród oraz zasadę, że nagroda może być przyznana nauczycielowi po przepracowaniu w szkole co najmniej 2 lat. Przypomnijmy, że specjalny fundusz na nagrody dla nauczycieli tworzy się w budżetach (zgodnie z art. 49 ust. 1 Karty Nauczyciela): 1) organów prowadzących szkoły w wysokości co najmniej 1% planowanych rocznych wynagrodzeń osobowych, z przeznaczeniem na wypłaty nagród organów prowadzących szkoły i dyrektorów szkół; 2) w budżetach wojewodów łącznie w wysokości stanowiącej równowartość średnich wynagrodzeń nauczyciela stażysty, z przeznaczeniem na wypłaty nagród kuratorów oświaty oraz nagród organów sprawujących nadzór pedagogiczny dla nauczycieli, 3) w budżecie ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania w wysokości stanowiącej równowartość średnich wynagrodzeń nauczyciela stażysty, z przeznaczeniem na wypłaty nagród tego ministra. Podstawa prawna: 1. Ustawa z dnia 25 lipca 2008 r. (DzU z 2008 r., Nr 145, poz. 917) o zmianie ustawy o systemie oświaty, ustawy – Karta Nauczyciela oraz ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. 2. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (DzU z 2006 r., Nr 97, poz. 674). 3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 6 września 2001 r. w sprawie trybu i kryteriów przyznawania nagród dla nauczycieli za ich osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze (DzU z 2001 r., Nr 101, poz. 1093). Lucyna Gromiec – konsultant w Pracowni Doskonalenia Kadry Kierowniczej Oświaty i Doradztwa Metodycznego Świętokrzyskiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Kielcach; prowadzi szkolenia dla kierowniczej kadry oświatowej, rad pedagogicznych, nauczycieli oraz wychowawców; współautorka projektu edukacji prawnej społeczności szkolnej, nauczyciel akademicki w Wyższej Szkole Administracji Publicznej; ekonomista.

nagroda dyrektora z okazji dnia edukacji narodowej